فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که در پوسته زمین وجود دارد و در طبیعت به وفور یافت می‌شود. اغلب جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان، آن را به آب آشامیدنی اضافه می‌کنند.
پوسیدگی به عنوان بیماری عفونی درنظر گرفته می شود که شامل دوره هایی از از دست دادن مواد معدنی و به دست آوردن مجدد آنهاست.
با درنظر گرفتن این مسئله که کنترل باکتری های عامل پوسیدگی تنها با روشهای مکانیکی سخت به نظر می رسد استفاده ازمواد شیمیایی می تواند عامل کمکی مناسبی باشد.
در میان این مواد فلوراید نقش مهمی در بهداشت دهانی و دندانی در طول ۵٠ سال گذشته داشته است.
مطالعات نشان داده است احتمال ضدپوسیدگی دندانها در افرادی که در سنین رشد آب حاوی فلووراید می‌آشامند، یک سوم افرادی است که آب بدون آن را می‌آشامند. هر کس باید هر روز فلوراید مصرف کند. این ماده نه تنها برای کودکان بلکه برای تمام سنین سودمند است و برخی از مردم فکر می‌کنند که بروز پوسیدگی دندان با افزایش سن امری طبیعی است.
فلوراید با آنکه از مهمترین عناصر طبیعی در ساختمان دندان است ولی تنها عامل جلوگیری کننده از پوسیدگی نیست بلکه بهداشت دهان بالاترین عامل پیشگیری است.
از ترکیبات مهم آن، منوفلوز و فسفات MFP و استانوس فلوراید است و استفاده از خمیردندان هائی و استانوس فلوراید است و استفاده از خمیردندان هائی که حاوی این ترکیبات هستند دارای ارجحیت بیشتری است. با این حال، همانند هر ماده دیگری در طبیعت مصرف بیش از حد آن نیز با خطرات و عوارضی همراه است.
نحوه تاثیر فلوراید بر روی دندان ها
فلوراید از طرق مختلف می تواند اثر بگذارد:
مصرف فلوراید سبب ورود آن به عاج و مینای دندان های رویش نیافته می شود و باعث استحکام دندان و افزایش مقاومت آن در برابر پوسیدگی می گردد.
فلوراید مصرفی به داخل بزاق ترشح می شود که اگر چه غلظت بزاقی آن کم است، غلظت آن در پلاک میکروبی زیاد بوده و سبب کاهش تولید اسید می شود که خود باعث کاهش پوسیدگی دندانی می گردد.
مصرف موضعی آن (دهانشویه، خمیردندان،ژل، وارنیش و.. ) باعث ورود آن به ساختمان دندان شده و در محکم شدن ساختمان دندان موثر است.
همچنین باعث کاهش بروز پوسیدگی در دندان های شیری به میزان ۴۰ تا ۵۰% و در دندان های دائمی به میزان ۵۰ تا ۶۰% می شود.
لازم به ذکر است در صورتیکه امکان پذیر باشد افزودن آن به آب آشامیدنی جامعه می تواند موثرترین روش برای پیشگیری از پوسیدگی دندانی باشد.
برخی از معایب استفاده بیش از حد از این ماده عبارتند از:
فلوئوروزیس عارضه ای ناشی از مصرف بیش از حد و طولانی مدت فلوئور است و باعث ایجاد ناهنجاری های استخوان و دندان می شود.
مصرف بیش از حد آن سمی است و می تواند با کلسیم زدایی موجب پوکی استخوان شود.
مصرف بیش از حد آن می تواند دندان های شما را تا ابد لکه دار کند.
مصرف این ماده در کودکان باید با احتیاط همراه باشد. کودکان زیر سه سال قادر به تف کردن نیستند.
کودکان با قورت دادن خمیردندان دوز روزانه این ماده را در خود بالا می برند. بنابراین ممکن است در طولانی مدت دچار عوارض مصرف بیش از حد این ماده شوند.
